10.Sınıf Tarih Kitabı Soruları ve Cevapları

10.Sınıf Tarih Kitabı Soruları ve Cevapları

Sayfa 2
Temel Kavramlar
Tekfur: Bizanslıların merkezden bağımsız valilerine ve Anadolu’nun bazı Hıristiyan beylerine verilen unvan.
Fütüvvet: ahilikte denir. Osmanlının kurulduğu dönemde İslam dini kökenli esnaf örgütüdür.
Voyvoda: Osmanlıların Eflak-Boğdan krallarına verdiği unvan.
İskan: Osmanlıların fethettikleri yerlere, İslamiyeti yaymak, bölgeyi Türkleştirmek ve devlet otoritesini sağlamak için Türkleri yerleştirmesidir.
Kolonizasyon: Bir yerde yönetimin sağlanmasını kolaylaştırmak için örgütlenmedir.
Yörük: Oğuzların göçebe olan boylarına Yörük denir.
Fetret devri: Osmanlı devletinde Ankara savaşından sonra Osmanlının yenilmesi ile 1402-1413 arası geçen kargaşa dönemidir
Hanedan: Hükümdar sülalesi
Saltanat: tek kişinin yönettiği devlet şekli
Örf: Töre olarak ta adlandırılır. Toplumlara ait olan tüm değerlerdir.
Çıkma: saray içindeki Enderun mektebinde yetişen çocukların görevli olarak saray dışına çıkıp bir göreve atanmasıdır.
Dirlik: Osmanlı devletinde devlete ait gelirlerin veya toprakların kişilere hizmet karşılığı verilmesidir.
Hirfet: Türk-İslam devletlerinde ayakkabıcılık, marangozluk gibi küçük el sanatlarına verilen isimdir.
Lonca: Türk-İslam devletlerinin bazılarında Bir şehirdeki belli bir esnaf grubunun kurduğu esnaf örgütüdür. (Berberler loncası gibi)
Gedik: Bir meslek grubunda oldukça ustalaşan kişi.(gediklide denir) ayrıca Loncalar tarafından usta olan kişiye verilen dükkân açma yetkisine de denir.
Miri arazi: İslam devletlerinde mülkiyeti devlete ait olan toprak ve arazilere denir.
Tahrir: Kaydetme, sicile geçme anlamında olup Osmanlılarda arazilerin, arazi sahiplerinin ve vergi mükelleflerinin yazıldığı deftere denir.

Sayfa 4
1. Devletlerin kurulduğu bölgenin siyasi ve coğrafi konumu devletlerin gelişimini nasıl etkileyebilir?
Devletin kurulduğu bölgede güçlü bir devlet yoksa yada çatışma ve çalkantılar varsa yeni kurulan devlet bu durumdan faydalanarak daha çabuk gelişir. Devletlerin kıta ve denizlere göre konumu ve verimli topraklar vs. gibi coğrafi konumları da devletlerin gelişmelerinde önemli etkenlerdir.

2. Tarih boyunca kurulmuş olan bazı Türk devletlerinin kısa sürede bir imparatorluk haline gelmesinin sebepleri neler olabilir?
a- Türk cihan hakimiyeti düşüncesi b- Türklerin teşkilatçı yapıları
c- Güçlü bir orduya sahip olmaları d- Türklerdeki hoşgörü, sosyal devlet ve adalet anlayışı

Sayfa 5
XIV. yüzyıl başlarında Avrupa’daki siyasi ve dini çatışmalar Osmanlı devletinin kurulup gelişmesini nasıl etkilemiş olabilir?
Avrupa’da güçlü bir devlet yoktu. Küçük krallıklar sürekli birbirleriyle çatışma ve savaş halinde idi. Halk bu çatışmalardan ve ağır vergilerden ve adaletsiz yönetimden bıkmıştı. Çatışmalara son veren güçlü bir otorite kuran Osmanlı devleti hem halka hoşgörülü davranmış hem de vergileri hafifletince halk Osmanlı yönetiminden memnun kalmış Osmanlı devleti de bu nedenden çabuk büyümüştür.

Sayfa 6
1. Haritaya göre Anadolu nun siyasi durumu hakkında neler söyleyebilirsiniz?
Anadolu parçalanmış bir halde, küçük beylikler var. Bir birlik yok

2. Osmanlı Beyliği diğer beyliklerle kıyaslandığında kurulduğu bölgenin coğrafi konumunun avantajları neler olabilir.
Diğer beylikler birbirleriyle komşu olup mücadele halinde idiler. Çoğu Anadolu’ya sıkışmış durumda idi. Osmanlı beyliğinin ise Bizans ve Balkanlar yönünde önü açık olduğundan ayrıca Karadeniz ve Marmara denizine kıyısı olduğundan avantajlı durumda idi.

Sayfa 7
Bizans’ın içinde bulunduğu hangi durumlar Osmanlı devletinin gelişmesini kolaylaştırmıştır?
Bizans Anadolu ve balkanlardaki topraklarının büyük kısmını kaybetmişti. Elinde kalan toprakları da idare etmekte zorlanıyordu. Başkent İstanbul’da taht kavgaları ve saray entrikaları vardı. Ayrıca Tekfur adı verilen şehir valileri imparatorun sözünü dinlemiyorlar, halka baskı uyguluyorlardı. Halk yönetimden memnun değildi.

Ahilerin Osmanlı devletinin kuruluşundaki katkıları neler olabilir?
a- Birçok devlet adamı yetiştirdiler
b- Dini destek verdiler ve alınan yerlerin İslamlaşmasını sağladılar.
c. Birçok ilim adamı Ahi kökenlidir.
d- Gazi ve alperen olarak Osmanlı ordusunda savaştırlar.
e- birçok eserler yaptırarak şehirlerin güzelleşmesini sağladılar.
f- Esnaf odlularından ekonomik yönden devlete katkı sağladılar.

Şeyh Edebali’nin; Osman Bey’e yaptığı nasihatten yola çıkarak Osman Bey’i nasıl bir yönetim anlayışına yönlendirdiğini tartışınız.
Yönetimde; sakinlik öfke yok. Hoşgörü, adalet, affetmek, Birleştirici, sabır, insana saygı

Sayfa 8
XIV. yüzyılın başında Anadolu haritasını inceleyerek Bilecik in fethedilmesinin önemi hakkında neler söyleyebilirsiniz?
Bilecik’in fethi 2 yönden önemli idi. İlki Osmanlı devletinin Karadeniz ve Marmara denizine ulaşmak için kilit konumda idi. ikincisi o dönemde bu bölgede önemli demir yatakları Vardı.

Türkiye Selçuklu devletinin bazı yöneticilerinin Osman beyin hizmetine girmesinin nedenleri neler olabilir?
a- Selçuklu hükümdarı Gıyaseddin Mesut’un Osman beye hilat vs. göndermesi ki Böylece onun bağımsızlığını tanıdığını gösterir. Böylece A. Selçuklu devletinin resmi varisi Osmanlı beyliğidir.
b- Osmanlı beyliğinin geleceğinin parlak olmasının görülmesi.
c. Anadolu’da Moğol baskısı varken uçlarda baskının az olması.
d- Osmanlı devletinin Bizans’a karşı gaza yapması.

Sayfa 9
İznik ve İzmit’in fethinin kalıcı hale gelmesini sağlayan unsurlar neler olabilir?
Halkın inanç ve adetlerine karışılmaması ve adaletli-hoşgörülü yönetim.

Sayfa 10
Aşağıda verilen fetihler ve savaşların Osmanlı devleti için kazanımlarını yazınız.
Koyunhisar savaşı(1302)
a-Osmanlı devletine İzmit yolu açıldı ve
b-Bursa üç yandan kuşatıldı.
c-Osmanlı’nın Bizans’a karşı kazandığı ilk zaferdir.
Bursa’nın fethi(1326)
a- İpek ve ticaret merkezi olan bir şehir Osmanlıya geçti. Osmanlı önemli ekonomik kazanç sağladı.
b- Bizans’ın Marmara’nın güneyindeki etkinliği kırıldı.
c- Bursa Osmanlı’nın başkenti oldu.
Maltepe savaşı (1329)
a-Bizans’ın Anadolu’daki etkinliği tamamen kırıldı.
b-Osmanlı’nın Bizans’a karşı kazandığı en büyük zaferdir.
c- İznik ve İzmit’e Bizans tarafından yardım gelmeyince bu şehirler teslim oldu.
İznik(1331) ve İzmit’in Fethi(1337)
İznik hem bir ilim ve kültür merkezi haline geldi. Hemde bizans’a karşı yapılacak seferler için üs haline getirildi. İzmit’in fethi ile de Bizans’ın Anadolu2da önemli bir varlığı kalmadı.
Karesioğulları beyliğinin alınması(1345)
a- Osmanlıların aldığı ilk Anadolu Beyliği Karesioğulları’dır. Böylece Anadolu Türk siyasi birliğinin sağlanması için ilk adım atıldı.
b- Karesi Beyliği’nden birçok sahil bölgesinin Osmanlılara geçmesi ile Rumeli’ye geçiş kolaylaşmıştır
c-Osmanlılar Karesi donamasından yararlanmışlardır.
d- Karesi Beyliği’nin yöneticileri Hacı İlbey, Evranos Bey gibi şahsiyetler Osmanlı yönetimine büyük katkılar sağlamışlardır.
 10.Sınıf, Tarih, Kitabı, Soruları, Cevapları